Winnice na sprzedaż w apelacjach Libourne – królestwo Merlot i Cabernet Franc.

Różnorodność win z regionu Libourne, obejmującego apelacje Saint-Émilion, Pomerol i Fronsac, jest tak duża, że trudno je jednoznacznie sklasyfikować. W zależności od miejsca, gdzie rośnie winorośl, godzin nasłonecznienia, użytych odmian, metody produkcji i wieku wina, paleta kolorów i smaków jest niemal nieskończona. Gdy dominuje odmiana Cabernet Franc, wina mają ciemniejszy, niemal czarny kolor oraz większą strukturę, zwłaszcza jeśli pochodzą ze stoków. Z kolei Merlot charakteryzuje się w młodości nutami czarnych i czerwonych owoców, takich jak jeżyna, śliwka i śliwka suszona, jest zaokrąglony i jedwabisty w ustach. Do aromatów tych dodają się nuty kakao, kawy i wanilii pochodzące od drewna beczek. W zależności od techniki produkcji i momentu zbiorów niektóre wina bywają bardziej skoncentrowane, ukazując cięższe aromaty owoców kandyzowanych, podczas gdy inne wielkie wina prezentują świeżość w nosie z mentolowymi nutami. W miarę starzenia się wina w butelce, aromaty zmieniają się na nuty dziczyzny, piżma, trufli, runa leśnego i próchnicy – są to nuty starzenia.

WINNICA

Libourne to historyczna ziemia winiarstwa Bordeaux, z której najbardziej znanymi przedstawicielami są Pomerol i Saint-Émilion. Krajobraz winnic, kształtowany przez człowieka, harmonizuje z naturą – z rzeźbą terenu, lasami, zadrzewieniami, wapiennymi wzniesieniami, szczytami wzgórz i dolinami. To 2000 lat nieprzerwanego winiarstwa. Tajemnicze wapienne jaskinie Saint-Émilion, ślady pielgrzymów z Pomerol zmierzających do Santiago de Compostela oraz duch Karola Wielkiego w Fronsac to niektóre elementy ich historii.

Winnice Libourne obejmują dziesięć apelacji, reprezentujących 12 500 ha winnic podzielonych na trzy sektory. Saint-Émilion jest najważniejszą apelacją o powierzchni 5 500 ha, podzieloną na AOC Saint-Émilion oraz AOC Saint-Émilion Grand Cru z bardziej rygorystycznymi przepisami, gdzie wyróżnia się także Cru Classés. Następnie cztery satelity Saint-Émilion: Montagne (1 600 ha), Lussac (1 450 ha), Puisseguin (750 ha) oraz Saint-Georges (185 ha), które mają prawo używania nazwy Saint-Émilion w nazwie wsi.

Sektor Pomerol jest mniejszy i obejmuje dwie apelacje: znany Pomerol (760 ha) oraz Lalande de Pomerol (1 130 ha). Sektor Fronsac znajduje się po drugiej stronie rzeki Isle i składa się z dwóch apelacji: AOC Fronsac (840 ha) i AOC Canon-Fronsac (318 ha), będącej najmniejszą.

TERROIR

Winnice Libourne są uważane za jedne z najbardziej dynamicznych, zwłaszcza pod względem gościnności i ducha współpracy wśród winiarzy. Choć przez długi czas wina Libourne były mniej cenione niż Médoc, to w ostatnich 30 latach Saint-Émilion i Pomerol stały się odpowiednikiem win z lewej strony Garonny. Ich najsłynniejsze wina, takie jak Pétrus, Cheval Blanc i Ausone, osiągają ceny wyższe niż Grand Crus Classés Médoc. Sukces ten zawdzięczają turystyce i ciężkiej pracy producentów nad poprawą jakości win. Ponadto w tym rejonie winnice mają mniejsze areały niż w Médoc, co czyni tę strefę bardziej ekskluzywną. Wiele znanych osobistości międzynarodowych odwiedziło Saint-Émilion i nabyło małe winnice do produkcji własnych win.

GLEBY

Dzięki urozmaiconej geografii apelacje Libourne wyróżniają się czterema głównymi typami gleby, które nadają winom dużą złożoność.

W sektorze Saint-Émilion wyróżnia się cztery typy gleby: w centrum znajduje się równina z wapieniem asteroidowym, którego skała czasami wychodzi na powierzchnię. Na południe od równiny znajduje się stromy stok złożony z mieszanki gliny, wapiennego rumoszu i melas. Na północny zachód od równiny, w kierunku Pomerol, pojawia się trzeci typ gleby, składający się z warstwy piaszczystej i szczytów żwirowych, czasem z głęboką gliną. Na południu, blisko Dordogne, znajduje się czwarty typ gleby – piaski, krzem i gliny ilaste.

W sektorze Pomerol geologia Lalande de Pomerol jest podobna do satelitów Saint-Émilion. AOC Pomerol rozciąga się na szczytach żwirowych, gdzie najwyższym punktem jest Pétrus, leżący na warstwie czystej gliny. Pozostałe terroiry AOC są ułożone koncentrycznie wokół Pétrus. Im dalej od rzek Isle i Barbanne, które otaczają apelację, tym gleby stają się bardziej piaszczyste.

Sektor Fronsac to swego rodzaju bliźniacza apelacja Saint-Émilion. Układ rzeźby terenu i skład gleb, od brzegów Dordogne na północ AOC, stanowi wierne, miniaturowe odwzorowanie gleb Saint-Émilion i jego satelitów.

KLIMAT

Nasłonecznione tarasy, poza klimatem oceanicznym regionu, korzystają z gorącego, krótkiego sezonu oraz mikroklimatu wywołanego wpływem rzek Dordogne i Isle. Pojęcie „millésime” (rocznik) jest kluczowe w Bordeaux ze względu na duże różnice klimatyczne między latami, co ma ogromne znaczenie dla winiarzy. Saint-Émilion, Pomerol i Fronsac leżą na 45. równoleżniku, w połowie drogi między biegunem północnym a równikiem, i cieszą się umiarkowanym klimatem oceanicznym z elementami śródziemnomorskimi, czego dowodem są piękne zielone dęby na słonecznych równinach. Klimat charakteryzuje się umiarkowanymi różnicami temperatur między latem a zimą, średnią roczną temperaturą 12,8ºC oraz równomiernymi opadami przez cały rok. Libourne ma najbardziej kontynentalny klimat w całym Bordeaux, a więc najcieplejszy. Chronione przez rzeki Dordogne i Isle, które otaczają apelacje, Saint-Émilion, Pomerol i Fronsac doświadczają sprzyjających warunków pogodowych dla dobrej dojrzałości winogron. Różnice temperatur i opadów z roku na rok są czasem znaczne, co wpływa na charakter każdego rocznika.

ODMIANY

Wina Bordeaux to znakomite blendy, których charakter powstaje z połączenia głównych uprawianych odmian. Do produkcji czerwonych win trzy odmiany są najczęściej uprawiane w różnych proporcjach, zależnie od apelacji.

• Merlot: główna odmiana Bordeaux, zajmuje 58% powierzchni upraw, a w niektórych apelacjach nawet do 75%. W Pomerol spotyka się wina z udziałem Merlot sięgającym 95%, jak Pétrus. Merlot dojrzewa wcześniej niż pozostałe odmiany, dobrze rośnie zarówno na wapiennych, słonecznych stokach, jak i na gliniastych, wilgotnych glebach. Nadaje winu ciemny, intensywny kolor oraz aromaty dojrzałych czerwonych i czarnych owoców (maliny, jeżyny, porzeczki), miękkość, zaokrąglenie i jedwabisty dotyk w ustach. W Libourne częściej miesza się go z Cabernet Franc niż z Cabernet Sauvignon.

• Cabernet Sauvignon: bez wątpienia główna odmiana Médoc i regionu Graves. Dojrzewa około dwóch tygodni później niż Merlot. Najlepiej wyraża się na suchych, ciepłych glebach tych regionów. Stanowi o charakterze Grand Cru Classés Médoc. Niektóre châteaux, jak Latour czy Mouton Rothschild, mają nawet 80% Cabernet Sauvignon w blendzie swoich win. Odmiana ta nadaje winom złożone aromaty korzenne z wyraźną nutą papryki i wysoką zawartość tanin, co sprawia, że Médoc to jedne z najtrudniejszych win do picia młodo. Po kilku latach taniny łagodnieją, wina stają się eleganckie i kompleksowe, starzeją się przez dekady – to sekret ich długowieczności.

• Cabernet Franc: nazywany też Bouchet w Libourne, jedna z najstarszych odmian Bordeaux. Uprawiana głównie w Saint-Émilion, zajmuje 30-35% powierzchni, czasem więcej. Dominująca odmiana w niektórych prestiżowych winach apelacji, osiąga do 55% w Château Ausone i 60% w Château Cheval Blanc. Jest wymagająca w uprawie, dojrzewa późno jak Cabernet Sauvignon, ale ma mniej tanin i koloru oraz jest bardzo aromatyczna. Prawie nie występuje w Médoc ani Graves.

• Petit Verdot: archaiczna odmiana Cabernet o wielu walorach. Przez długi czas uprawiana tylko w Médoc, dziś także w Graves. Bardzo taniczna i późna jak Cabernet Sauvignon, mniej wymagająca w uprawie i bardziej odporna na gnicie. Stanowi margines upraw, od 1 do 5% blendów niektórych Grand Crus Classés, jak Château Lafite-Rothschild, Latour i Mouton-Rothschild.

TRADYCJE

Wina Saint-Émilion dojrzewają powoli pod ziemią, w jaskiniach wykutych w wapiennej skale pod miastem, które stanowią symbol tożsamości i historii tych winnic. Charakterystyczne dla tych jaskiń są kominy wentylacyjne, czasem stojące pośrodku parceli, zapewniające cyrkulację powietrza. Podłoże Saint-Émilion przypomina ser gruyère z około 200 km korytarzy komunikujących się na różnych poziomach.

Od XII do końca XIX wieku kamień był nieprzerwanie wydobywany na budowę domów i budynków. Saint-Émilion jest świadkiem historii kamienia. Pod koniec XX wieku te kamieniołomy stały się piwnicami na wino, ale także hodowlami pieczarek, działalność tę porzucono kilka dekad temu.

Dziś wszystkie posiadłości na równinie, blisko miasta, posiadają piwnice do starzenia win w idealnych warunkach. Temperatura jest stała i odpowiada rocznej średniej regionalnej.

Do najbardziej spektakularnych piwnic należą te w Clos Fourtet, Château Belair, Ausone i Canon. Niektóre winnice organizują wizyty, np. Château La Couspade i Clos la Madelaine.

HISTORIA

To winnica o tysiącletniej historii. Rzymianie sadzili winorośl na stokach Saint-Émilion. Libourne było historycznym portem handlowym, a Pomerol przystankiem na drodze do Santiago de Compostela. Nieliczne apelacje tego rejonu Akwitanii, ukryte w historii, mogą poszczycić się tak długą miłością do winorośli. Winorośl została zasadzone pod koniec II wieku przez rzymskie legiony Valeriusa Probusa, po wykarczowaniu lasu Cumbis – dawnej nazwy Saint-Émilion. Na przestrzeni wieków miasto bogaciło się rzymskimi willami, jak ta konsula i poety Ausona. Po upadku Cesarstwa Rzymskiego Saint-Émilion stało się miastem religijnym, zachowując uprawę winorośli w rolnictwie lokalnym. Pomerol stał się przystankiem na drodze do Santiago, a od średniowiecza Fronsac, gdzie Karol Wielki miał rezydencję, stał się historyczną kolebką wysokiej jakości win regionu.

Średniowiecze ukształtowało winnice Libourne tak, że ich dziś niewielka powierzchnia będąca własnością pojedynczego właściciela jest spuścizną tego feudalnego systemu z małymi posiadłościami. Z czasem region włączył się w rozwój winiarstwa Bordeaux, a Libourne, jako ważny port handlowy na Dordogne, sprzyjało eksportowi głównie na północ.

Rok 1884 to ważna data w historii wina, kiedy Saint-Émilion założył pierwszy francuski związek winiarski, 52 lata przed powstaniem AOCs. W 1948 roku winiarze Saint-Émilion odnowili Jurade, instytucję z XIII wieku zarządzającą jurysdykcją Saint-Émilion. Jurade wydawała zakazy zbiorów i organizowała sąd wina oraz działała jako ambasador tradycji lokalnej, organizując degustacje na całym świecie. Dziś winnice Saint-Émilion, Pomerol i Fronsac dzięki ciągłemu rozwojowi i doskonałej współpracy są jednymi z najbardziej prestiżowych apelacji Francji.

Klasyfikacja wielkich win Saint-Émilion jest rewizjonowana co 10 lat, traktowana jak postępowanie sądowe, kolejna rewizja planowana jest na 2022 rok.

Premiers Grands Crus Classés A (4)

• Château Angelus
• Château Ausone
• Château Cheval Blanc
• Château Pavie

Premiers Grands Crus Classés B (14)

• Château Beauséjour
• Château Beau-Séjour Bécot
• Château Bélair-Monange
• Château Canon
• Château Figeac
• Château La Gaffelière
• Château Canon la Gaffelière
• Château La Mondotte
• Château Larcis Ducasse
• Château Pavie Macquin
• Château Troplong-Mondot
• Château Trottevieille
• Clos Fourtet
• Château Valandraud

Grands Crus Classés (64)

• Château Balestard la Tonnelle
• Château Barde-Haut
• Château Bellefont Belcier
• Château Bellevue
• Château Berliquet
• Château Cadet Bon
• Château Cap de Mourlin
• Château Chauvin
• Château Clos de Sarpe
• Château Corbin
• Château Côte de Baleau
• Château Dassault
• Château Destieux
• Château Fougères
• Château Faurie-de-Souchard
• Château Fleur Cardinale
• Château Fombrauge
• Château Fonplégade
• Château Fonroque
• Château Franc-Mayne
• Château Grand Corbin
• Château Grand Corbin-Despagne
• Château Grand Mayne
• Château Grand-Pontet
• Château Guadet
• Château Haut Sarpe
• Château Jean Faure
• Château La Fleur Morange Mathilde
• Château Laniote
• Château Larmande
• Château Laroque
• Château Laroze
• Château Monbousquet
• Château Moulin du Cadet
• Château Pavie Decesse
• Château Peby Faugères
• Château Le Prieuré
• Château Quinault l’Enclos
• Château Petit Faurie de Soutard
• Château Ripeau
• Château Rochebelle
• Château Saint-Georges-Côte-Pavie
• Château Sansonnet
• Château Soutard
• Château Tertre Daugay
• Château Villemaurine
• Château Yon-Figeac
• Château de Ferrand
• Château de Pressac
• Château l’Arrose
• Château la Clotte
• Château la Commanderie
• Château la Couspade
• Château la Dominique
• Château la Marzelle
• Château la Serre
• Château la Tour Figeac
• Château le Chatelet
• Château les Grandes Murailles
• Clos de l’Oratoire
• Clos des Jacobins
• Clos Saint-Martin
• Clos la Madeleine
• Couvent des Jacobins