AOCs Roussillon – słynne czerwone wina słodkie Banyuls oraz Muscat de Rivesaltes

HISTORIA

Oświetlone śródziemnomorskim słońcem, muska­ ne przez wiatry Zatoki Lwiej, winnice tego regionu produkują wina o południowym charakterze z nutą wybu­ chowości, która ujawnia się w ustach od pierwszego łyka. Dzięki sprzyjającemu klimatowi i dobrej dojrzałości winogron, winiarze z Langwedocji tworzą wina pełne, hojne i bogate w strukturę. Taniny w winach czerwonych są bardzo wyraziste, ale nie przeszkadza to, aby wina te były zaokrąglone i aksamitne, co pochodzi z najlepszych terroir.

Podczas gdy większość francuskich regionów winiarskich faworyzowała apelacje nad winami stołowymi, Langwedocja-Roussillon stosowała mieszankę, co czasem powodowało pewne zamieszanie.

Po stu latach bycia wielkim producentem win stołowych, Langwedocja-Roussillon odrodziła się na nowo dzięki pokoleniu utalentowanych winiarzy. Ten region jest wyjątkowy w krajobrazie winiarskim Francji — posiada wszystko, czego potrzeba, by produkować dobre wino (klimat, gleba i podłoże), lecz nadal nosi ciężar wątpliwej przeszłości. Przez cały XIX i znaczną część XX wieku praktykowano intensywną uprawę nastawioną na masową produkcję, której jedynym celem było uzyskanie wysokiej zawartości alkoholu. Choć dziś ta tendencja uległa zmianie, wciąż wpływa na charakter win regionu. Przez długi czas winnice na równinach były bardziej poszukiwane niż te na zboczach, a najlepsze terroiry, wraz z odnowieniem i ponownym założeniem porzuconych winnic, wciąż nie są wykorzystywane na pełnym potencjale. Dodatkowo apelacje regionalne mają przed szeroką publicznością reputację win tanich i przeciętnych, co ogranicza ambicje najbardziej zaangażowanych i wykwalifikowanych producentów. Jednak ci winiarze z pasją dążą do jakościowej rewolucji i ta przeszłość nie powstrzyma świata przed odkryciem najlepszych win Langwedocji-Roussillon.

Nie można również pominąć doskonałej jakości naturalnych win słodkich, zarówno Muscat, jak i Garnacha, takich jak wina z Rivesaltes, Maury i Banyuls. Choć często niedoceniane i mogące cierpieć na wizerunek staroświeckich win, zasługują na ponowne odkrycie.

W ciągu 30 lat powierzchnia winnic Langwedocji-Roussillon zmniejszyła się z 500 000 ha do 250 000 ha, pozostawiając ślady w krajobrazie w postaci efektów masowych wyrywek, które jeszcze się nie zakończyły.

GLEBY

Geologicznie Roussillon jest obszarem burzliwym, który doznał głębokich wstrząsów w okresie trzeciorzędu i czwartorzędu. Charakterystyczny dla tego terenu jest wypiętrzenie Pirenejów, które ukształtowało rzeźbę terenu nadając mu liczne gleby o bardzo różnych cechach. Ta unikatowa na świecie różnorodność terroir jest tak potężna, że surowy, rzeźbiony materiał może dawać tylko wielkie wina.

KLIMAT

Winnice Roussillon wystawione są na wymagający klimat, cechujący się gorącymi latami, łagodnymi jesieniami i zimami oraz opadami skupionymi na okresie jesiennym i wiosennym. Co dwa dni winnice są mocno smagane przez Tramontanę — suchy, północny wiatr, który zapewnia wyjątkowe warunki sanitarne i redukuje konieczność stosowania zabiegów ochrony roślin.

WINA SŁODKIE

Region Languedoc-Roussillon jest najważniejszym obszarem produkcji naturalnych win słodkich, do których należą słynne Banyuls, Maury i Rivesaltes. Te współczesne wina są spadkobiercami dawnych, bardzo słodkich win, które były cenione już przez starożytnych Rzymian. Od XIII wieku, a zwłaszcza dzięki odkryciu Arnau de Villanovy — profesora medycyny z Montpellier w 1285 roku — wina te zyskały na popularności. Odkrycie polegało na tym, że dodanie alkoholu podczas fermentacji zatrzymuje jej przebieg, co pozwalało winiarzom kontrolować proces fermentacji win słodkich. Dziś dozwolone jest dodawanie alkoholu winnego o stężeniu 96% objętościowo w ilości od 5 do 10% objętości moszczu fermentującego. Dozwolone są cztery odmiany winogron: Garnacha, Macabeo, Muscat i Malvasia. Zawartość alkoholu końcowego powinna wynosić od 15 do 18% obj.

Po fazie fermentacji, z wyjątkiem Muscat przeznaczonych do spożycia w młodym wieku, wina te dojrzewają w beczkach, tankach lub butelkach przed wprowadzeniem na rynek. Okres dojrzewania trwa od 2 do 20 lat, a czasem dłużej, w zależności od rodzaju wina. Z czasem wina nabierają charakterystycznego koloru i delikatnych aromatów. Czasem wina przechowywane są w dymionych butlach (ok. 60 litrów) na wolnym powietrzu, wystawione na działanie promieni słonecznych i wahań temperatur, co przyspiesza proces starzenia i utleniania.

W Languedoc-Roussillon jest dziewięć apelacji obejmujących łącznie 12 000 ha: Banyuls i Banyuls Grand Cru, Maury, Muscat de Rivesaltes, Rivesaltes, Muscat de Frontignan, Muscat de Lunel, Muscat de Mireval i Muscat de Saint-Jean de Minervois. Warto również wspomnieć o Muscat de Beaumes-de-Venise w sąsiednim departamencie Vaucluse w Prowansji oraz Muscat de Cap Corse na Korsyce.

WINNICE

Domaine Bertrand Bergé, Domaine Gardés, Domaine de la Rectoría, Domaine Sarda-Malet, Domaine Vial Magnères, Domaine La Tour Vieille, Domaine de Casanova, Domaine du Mas Blanc, Domaine du Clos de Fées, Domaine Olivier Pithon, Domaine Le Soula, Domaine Boudau, Châteaux Champs de Soeurs, Domaine Puig-Parahÿ, Domaine Le Roc des Anges, Mas Amiel, Domaine Gauby.