Winiarnie na sprzedaż w regionie Prowansji – kraina bladoróżowych win

Różowe wina z bezpośredniego tłoczenia, czyli takie, które nie przechodzą krótkiej maceracji ze skórkami, lecz trafiają bezpośrednio do fermentacji po tłoczeniu (wina o łososiowym odcieniu).

Winnice Prowansji rozciągają się głównie na trzy departamenty: Var, Bouches-du-Rhône i Alpes-Maritimes. Produkcja wina jest również istotna w departamencie Vaucluse, jednak tamtejsze apelacje należą raczej do winnic Rodanu niż Prowansji. Z tego względu omawiamy trzy departamenty regionu Provence-Alpes-Côte d’Azur położone nad Morzem Śródziemnym. Winnice dzielą się na cztery kategorie: wina regionalne, apelacje regionalne AOC, apelacje subregionalne i apelacje komunalne.

Wina regionalne: stanowią jedną trzecią produkcji regionu. Sześć oznaczeń rozmieszczonych jest na dwóch departamentach – Bouches-du-Rhône z winami regionalnymi Alpilles oraz Var z winami Mont-Caume, Maures, Argens, Coteaux du Verdon i Sainte-Baume.

Apelacje regionalne AOC: do tej grupy należą trzy największe apelacje regionu. Na pierwszym miejscu znajduje się AOC Côtes de Provence (20 300 ha), rozciągająca się na trzy departamenty (Var, Bouches-du-Rhône i enklawa w Alpes-Maritimes), z czego 87% produkcji to wina różowe. Kolejne to AOC Aix-en-Provence (4 100 ha) oraz AOC Coteaux Varois-en-Provence (2 200 ha), które również koncentrują się na produkcji win różowych.

Apelacje subregionalne: dwie uznane w 2005 roku apelacje wyodrębniają określone strefy w ramach Côtes de Provence: AOC Côtes de Provence-Saint-Victoire (2 225 ha), położona między Aix-en-Provence, Rians i Trets, oraz AOC Côtes de Provence-Fréjus (235 ha) w okolicach Fréjus, Saint-Raphaël i Callas. Również tutaj dominuje produkcja win różowych. Na zachodzie departamentu Bouches-du-Rhône znajduje się AOC Baux-de-Provence (320 ha), która produkuje głównie wina czerwone.

Apelacje komunalne: te apelacje tworzą elitę regionalnej produkcji. Wyróżniamy cztery: AOC Palette to maleńka apelacja (23 ha) w pobliżu Aix-en-Provence, zaledwie dwie posiadłości produkują tu wina białe i różowe. AOC Cassis, jedna z najbardziej znanych nadmorskich apelacji, obejmuje 180 ha i wytwarza białe wina o wielkiej aromatycznej finezji, dobrze zbalansowane i świeże. AOC Bandol (1 380 ha) uznawana jest za najlepszy terroir Prowansji, szczególnie za sprawą swoich potężnych, eleganckich, przestrzennych i pikantnych win czerwonych, produkowanych głównie z odmiany Mourvèdre. AOC Bellet to niewielka apelacja (50 ha) na wzgórzach Nicei, której nazwa pochodzi od wioski Saint-Roman-de-Bellet. Produkuje się tam czerwone, białe i różowe wina, lecz to białe, jak w Palette, osiągają najwyższy poziom.

Wina Prowansji powstają z wielu różnych odmian – co najmniej dwunastu, z których kilka odgrywa główną rolę. Najważniejszą odmianą używaną zwłaszcza do win różowych AOC Côtes de Provence jest Grenache, która zajmuje 40% areału. Kolejną jest Syrah (14% powierzchni), szczególnie rozpowszechniona na północy regionu – daje wina ciemne, taniczne, solidne, z potencjałem do długiego starzenia. Cariñena (13%) traci na znaczeniu, ale jest dobrze przystosowana do ubogich gleb i niskowydajnych zboczy – daje wina pełne, kolorowe, idealne do kupażowania. Cinsault daje jasne, delikatne wina i wnosi miękkość do bardziej strukturalnych czerwonych. Mourvèdre (Monastrell), odmiana o powolnym dojrzewaniu, słynie z eleganckich, aksamitnych win z Bandol. Tibouren, autentyczna prowansalska odmiana sprowadzona przez Rzymian, używana jest głównie do jasnych różowych win i kupażów.

Odmiany białe zajmują znacznie mniejszą część winnic – około 5% – ale są również liczne. Ugni Blanc, znana z Gers i Charente jako podstawa do destylacji, tutaj jest używana do kupażu win białych. Clairette i Sémillon, odmiany znane z Bordeaux, dodawane są w niewielkiej ilości i wnoszą zaokrąglenie. Obecne są także Bourboulenc i Rolle (znana też jako Vermentino – zwłaszcza na Korsyce i Sardynii), choć ta ostatnia jest dość marginalna.

Wbrew powszechnemu przekonaniu, różowe wina nie powstają przez mieszanie wina białego z czerwonym. Ich kolor pochodzi z naturalnych pigmentów zawartych w skórkach czerwonych winogron. Intensywność różowego odcienia zależy od czasu kontaktu moszczu ze skórkami. Istnieją dwie główne metody produkcji:

– rosé z maceracji, gdzie moszcz pozostaje w kontakcie ze skórkami przez 2 do 24 godzin, po czym fermentuje w niskiej temperaturze dla zachowania aromatów (wina o odcieniach malin i porzeczek),

– rosé z bezpośredniego tłoczenia, bez maceracji, gdzie fermentacja rozpoczyna się zaraz po tłoczeniu (wina o odcieniach łososiowych).